Struiken voor het varenbos

Fatsia japonica

Aucuba

Leucothoe walteri

Pachysandra  terminalis

Nandina domestica

Todea barbara verrast

Todea barbara

Vorige week werd ik getipt via de Nederlandse Varenvereniging dat bij
http://www.gardenpalms.com/NL/
een mooie partij boomvarens staat en niet alleen om te bewonderen.
O.a. zou Todea barbara tot de collectie behoren.
Ik ben daar al een tijd naar op zoek en ben dus "in de pen geklommen"
Vandaag werd de betreffende varen thuisbezorgd, goed verpakt en beschermd, een pracht exemplaar.
Vanaf dit weekend is deze ook opgenomen in de online shop:
http://www.mypalmshop.nl/nl/default.aspx
Het bedrijf is zaterdag geopend, staat op mijn lijstje voor een bezoek.

Limousin koeien langs het varenbos

Het varensbos grenst aan een weiland. Met regelmaat grazen er een aantal koeien van het Limousin ras.
Het zijn machtig mooie beesten. Als ik zo nu en dan in het varenbos aan het werk ben, valt het op dat deze dieren zo over de dag hun eigen ritme volgen, elk een eigen karakter, en vooral veel rust uitstralen.

Een rust dat aansluit  bij het varenbos.
Anders is het met de dieren die aan de andere kant van het varenbos huizen. Met name in de wintermaanden als er weinig voedsel te vinden is, wagen de reeën zich het varenbos in op zoek naar eetbare gewassen.

Houtwal II

De houtwal moet er aan geloven

De houtwal die ik enkele jaren terug gemaakt heb, wilde ik deze zomer opschuiven naar boven.
Het terrein loopt schuin omhoog, het oog wil ook wat. Impulsief maakte ik een start om de houtwal te verplaatsen.

Er komt een enorme ruimte vrij

 En dan moet er flink gesloopt worden. De goed opgebouwde houtwal was lastig uit elkaar te trekken. Maar hier en daar met brute kracht kwam ik een heel eind. De losse takken stapelde ik op om in een later stadium een twintig meter hoger gelegen nieuwe takkenhaag te maken.

Gestapelde takken worden hergebruikt

De nieuwe houtwal wordt zichtbaar

Het werk vorderde behoorlijk, door dagelijks een paar uurtjes aan de slag te zijn, "groeide" hogerop een nieuwe haag van dood hout.

Meters takken zijn opnieuw gestapeld en geordend tot een robuuste takkenhaag

Zover het oog reikt is de takkenhaag zichtbaar klaar. Helemaal aan het einde zal er nog een verbinding gemaakt moeten worden naar beneden om "de boel aan elkaar te knopen"
Het was een droge en warme zomer, zeer geschikt om deze klus te klaren. Voor de bosaanplant gelden andere regels, die had wel een buitje kunnen gebruiken. Het is er niet van gekomen.
De meeste varens laten dan ook minder uitbundige groei zien, het is dit jaar niet anders!

Nieuwe aanvoer bosplanten

Dozen met nieuwe planten 

Het meenemen van steeds nieuwe varensoorten is zo langzamerhand zeldzaam aan het worden. Hoe meer de collectie varensoorten uitbreidt des te lastiger is het om aan nieuwe winterharde soorten te komen.
Met regelmaat neem ik dan ook nieuwe al aangeplante varensoorten mee om de varengroepen uit te breiden.
Er gaat namelijk wel eens wat ter ziele omdat de plek van aanplant in bijvoorbeeld februari of mei in hoog zomer te droog te zijn. Grote volwassen varens kunnen dan nog wel wat hebben, maar jonge aanplant legt echt wel eens het loodje.

Diverse niet al te moeilijke varensoorten ter uitbreiding

Op de bank, vlak voor aanplant o.a. Adiantum x mairisii in pot. Deze varensoort is afgelopen jaar na de winter op sterven na dood door me mee terug genomen naar Nederland. Het heeft lang geduurd, pas begin juni kwamen voorzichtig de eerste kleine varenkrullen weer boven de potgrond uit en is uiteindelijk weer in volle glorie terug gekomen. Tot de herfst laat ik de verzorging weer over aan de natuurlijke omstandigheden van het varenbos, eind van het jaar gaat ie mee terug, zodat ik voor voldoende winterbescherming kan zorgen.

en nog wat bijzonders

Herfststijlloos bloeit al  midden oktober

Herfstijlloos is geen bosplant, maar past uitstekend in het weiland aan de rand van het varenbos.

Fuchsia, kleinbloemige winterharde soort voor schaduwrijke omgeving

Strobilanthes atropurpereus

Een verrassende plant, struikvormig, winterhard. Bloeit september-oktober, sterk, doet het goed in halfschaduw/schaduw.

Liriope muscari

Cyclamen hederifolium

varengroei

De afgelopen weken is in het varenbos weer het een en ander gebeurd. Op een aantal plaatsen begint de varenpopulatie het duidelijk naar het zin te krijgen.

Het kost wel enig geduld en denken, daardoor vullen verschillende varengroepen steeds beter de plek op waar ze zijn aangeplant.

Voor een deel heeft de  natuurlijkheid van het varenbos een flinke metamorfose ondergaan.

Met het verdelen van kaphout tussen de aanplant het gebruik van zwerfhout daarbij ontstaat een andere ambiance.

Cactus en varen

Hoe is het mogelijk?
De varen die zich naast de Notocactus in de pot is gaan groeien, ontwikkeld zich gestaag.
Het fenomeen houdt me al enige tijd bezig.
Om welke varensoort het gaat is me nog niet duidelijk. De veren vertonen nog geen sporendoosjes.
Het blijft wel wat mysterieus. De Notocactus heeft gedurende 7 weken geen water gekregen, de varen blijkt het niet te deren. Wie heeft een idee?

rotstuin

Varens in muurtjes betreft eigenlijk varens in een rotstuin. Bij het huis is een laag muurtje, in de afgelopen twee jaar heb ik daar tussen de stenen wat varentjes geplant. Gewoon, proberen. De biotoop leek wel aardig voor Asplenium trichomanes en zowaar zijn de varentjes goed aangeslagen.

 Verderop, en dan praten we over de bosrand, heb ik een muurtje gemaakt van afgedankte dakpannen in combinatie met diverse keien. Daar heb ik Cheilanthes lanosa tussen geplant. Als experiment staat daar ook een stuk van de Pyrrosia lingua en Pyrrosia polydactyla. En zo waar, deze zomer heb ik er ook een Pellea falcata bijgezet. De plek is 's winters goed droog. Ik hoop dat hierdoor deze vier varens de komende winter zullen overleven.

Bij het huis op een andere plek in een laag muurtje heb ik vorig jaar een flinke pol van Asplenium septentrionale tussen de stenen kunnen krijgen. Ook een klein exemplaar van Asplenium ceterach en Asplenium ruta muraria. Ze staan op het noorden, precies zoals in de vrije natuur ook het geval is.
De laatste is verdwenen, opteert w.s. toch meer een zuidkant.

Een wandeling door het varenbos

De afgelopen weken is er weer heel wat in het varenbos aan onderhoud geweest. Opnieuw moesten er een paar bomen wijken om de licht en waterhuishouding nog beter in balans te brengen.

 Het vele hout dat ik daar van overhield is door het gehele varenbos benut.
Op verschillende plekken heb ik gewoon een aantal stammen op zijn kop in de grond gezet.

Op andere plekken werd het tijd om enkele traptreden te vervangen door sterker en beter hout. Ook  de zijkanten konden hier en daar nog beter worden gemaakt met behulp van de dunnere takken en stammetjes.

En dan ontstaat er vanzelf weer een natuurlijk geheel. Varens die zich steeds beter thuis zullen gaan voelen doordat de vochthuishouding gedurende de zomermaanden w.s. verbeteren zal.

Inktviszwam en ander gespuis

 Inktviszwam (Anthurus archeri)

Het varenbos herbergt inmiddels ook een aantal paddestoelen. Vooral in de herfst zijn er verschillende paddestoelen te zien. Ze groeien op en langs de boomstammetjes en takken die aan weerszijden van de paden liggen. Maar ook nu juni 2011 staan er hier en daar wel wat paddenstoelen. Ik ken ze nog niet goed van naam, dat wordt nog een studie apart. Maar een bijzonder onaangename verrottingsgeur trok mijn aandacht toen ik op een dag in het bos met wat werkzaamheden bezig was. Aanvankelijk dacht ik aan een dooie muis, vogel of bedenk maar wat. Heb je onderweg wel eens achter een vrachtauto met inhoud van een slachthuis voor destructie. Zoiets...kadaverlucht.

Ik op zoek, nergens wat te vinden, soms was de lucht weer weg en dan was het er weer. Uiteindelijk bleek de inktviszwam de veroorzaker te zijn van de stank. Een bijzondere zwam, op de volgende link is er meer over te lezen. http://www.tuttel.com/natuur&landschap/inktviszwam.html
Het maakt veel duidelijk, het regelmatig versnipperen van afvalhout zou de groei van deze zwam juist bevorderen.

Oesterzwam (Pleurotus ostreatus)

En dan deze, de oesterzwam. Het stammetje heb ik drie jaar geleden gekregen om zelf oesters te kweken. Een geprepareerd stuk stam met het micelium van de oesterzwam. Het stammetje heeft volgens voorschrift 5 uur in een emmer water gestaan om volledig doordrenkt te raken. Daarna zouden de oesterzwammen gaan groeien. En inderdaad, wat dagen later groeiden er de eerste oesterzwammen aan met een sobere oestermaaltijd als gevolg. Daarna hield de groei op. Ik heb het stammetje in het bos gelegd. En nu drie jaar later is er weer leven in gekomen. Een prachtige oesterzwam toonde zich in volle pracht.

Plaatjeszwam, maar welke?

Aangroeiende veren

Polystichum set. "congestum"

We herkennen het allemaal wel. Bij aanhoudende droogte hebben de varens er moeite mee hun veren goed en volledig te kunnen ontwikkelen. Dit jaar was het weer eens zo ver. Langdurige droogte in het voorjaar, ook in de Correze, het varenbos, had het maar te doen met een paar druppeltjes regen gedurende een maand of drie. Begin juni kwamen er eindelijk wat regenbuitjes op gang. De varens in het varenbos begonnen onmiddellijk aan een inhaalslag. 

Polystichum set. "Mdm. Patty"
De meeste varensoorten vertoonden een zg. aangroei aan de toppen, maar ook de meeste pinnae kregen een mooi fris lichtgroen randje. Een bijzonder verschijnsel. Twee weken verder was er van verschil in aangroei weinig meer te zien. De lichtgroene kleur was langzaam overgegaan in de groenkleur van de rest van de veer.

Dryopteris dilitata "CrispaWhiteside"

Polystichum minutum

Gymnocarpium fedtschenkoanum

Dryopteris aff. "Grandiceps Wills"

Polystichum set. "Nantes"

Arachniodes davaliaformis

Polystichum set. "Plumosum densum"

Polypodium vulgare "Cornubiense"

Dryopteris dickinsii

Koeien aan de rand van het varenbos

Het varenbos grenst aan een weiland. 's Zomers staan er vaak koeien op het veld. Ook nu in juni werden vier koeien op het weiland uitgezet. Tijdens de werkzaamheden in het varenbos was het leuk om met regelmaat de grazende koeien te observeren.

Maar ook de koeien toonden een grote nieuwsgierigheid voor "dat grote beest" in het bos. Zodra ik in het varenbos bezig was wist ik me met regelmaat door de koeien bekeken te worden.