Genieten van varens

Het is lente en geheel anders dan we de afgelopen jaren gewend waren, "schieten" de varenkrullen de grond uit.
En dan vraag ik mij altijd af of varens, net als asperges, als groenten gegeten kan worden. Op You tube kwam ik een filmpje tegen van het bereiden van een maaltijd met varenkrullen.
Neem hiervoor de toppen van Matteuccia struthiopteris (struisvaren), u weet wel die varen die zich in de tuin zo eindeloos uitbreidt.

De varenkrullen bij Matteuccia Struthiopteris

Matteuccia, nog beter herkenbaar?

Het consumeren van de adelaarsvaren wordt ten sterkste afgeraden.

Ferns, woodlandgarden and pottery

Looe varenvaas 1935 

De Victorianen waren erg goed in het toepassen van varenmotieven op tal van gebruiksvoorwerpen tussen pakweg 1840 en 1910.  Dit prachtige vaasje is met de hand vervaardigd door K Webb  in een veel latere periode in Cornwall bij de Looe Pottery en bestaat uit gebakken rode klei, terracotta,  die in de directe omgeving van de pottenbakkerij ruim voorhanden was.

Het dateert ergens tussen 1935 en 1960.

Op de achtergrond uitlopende veren van  Dryopteris pallida ssp. raddiana

Varens in de tuin en het "vroege" voorjaar

Dryopteris dickinsii

Het prachtige weer van de laatste dagen geeft in de tuin een explosie aan groei. Vele stinzenplanten staan al in volle bloei, Corydalis, Bosanemoon, Speenkruid, Oxalis met daar doorheen verschillende bloeiende bolgewassen. Ook de varens hebben de tijd van hun leven.

Polystichum pseudo makinoi

De afgelopen jaren kwam de eerste varenuitloop niet veel eerder op gang dan de eerste week van mei. Dit jaar is dat verrassend anders. Meerdere varensoorten zijn in beweging, de eerste uitloop is wederom spectaculair.

Cyrtomiun fortunei var. clivicola

En wat doe je dan als varengek?

Dryopteris pallida subsp. raddiana

Elke dag maak ik meerdere malen een rondje door de tuin. De uitloop en groei van de varenveren gaat in rap tempo.
Zijn de krullen 's ochtends nog beginnend, 's avonds zijn zijn ze duidelijk verder uitgerold en de volgende ochtend blijkt de groei gewoon door te zijn gegaan.

Polystichum setiferum "Cristato-pinnulum"

Het is genieten, gisteren, vandaag en morgen. En de komende dagen, weken zullen alle varens in de tuin zich langzaam maar zeker uitgroeien tot een kleurrijk groen palet.

Polystichum braunii

Asplenenium scolopendrium ramosum marginatum

Adiantum pedatum

Varens, schaduwplanten en Het Houten Huis

Verschillende nieuwe aanwinsten, o.a. Polystichum tripteron

De afgelopen week moest ik voor een congres naar Eindhoven. Ik had ruim de tijd genomen, ergens bij Zaltbommel wist ik het zeker. Ik had nog twee uur de tijd. Met heerlijk zonnig lenteweer besloot ik de afslag te nemen en de rest binnen door te rijden. En toen zag ik de kwekerij: Kwekerij het Houten Huis aan de rechterkant van de weg.

Schaduwplanten voor het varenbos

Auto geparkeerd, de kwekerij ademde een rustige natuurlijke sfeer, een kolfje naar mijn hand. Vrijwel direct werd ik welkom geheten en wegwijs gemaakt. Gezien de beperkte tijd die ik had vroeg ik direct of er ook varens en schaduwplanten in het assortiment zaten. En jawel, veel, zeer veel soorten, ergens verderop zou ik meer dan voldoende tegenkomen.

Kijkje in de varenhoek bij het Houten Huis

En wat doe je als varenbosgek? Direct naar de schaduwplanten en varenhoek. Nou van hoek kon je niet spreken: twee grote halfopen kassen stonden vol diverse soorten planten, geschikt voor de schaduw. Al snel viel mijn oog op de grote varencollectie.

Polystichum tripteron

De kwekerij heeft van elke plant de moederplant in een grote pot als voorbeeld achter de kleine, te koop staande plantjes staan. Ik was onder de indruk: niks geen kunstgrepen, gewoon puur natuur en een grote dosis liefde. Ik had al met al weinig tijd om uitgebreid rond te kijken en beloofde mezelf op korte termijn de kwekerij nog een keer te bezoeken.

Kijkje van de schaduwkas naar buiten

Zonder planten weg? Hier en daar vond ik toch weer een heel leuke aanwinst tussen de grote varencollectie, met enkele Dryopterissoorten ging ik na betalen verder op weg naar het congres in Eindhoven.

Één van de schaduwplantentunnels

Vandaag had ik een vrije middag. Een goed moment om de kwekerij nog een keer en uitgebreider een bezoek te brengen. De varencollectie is aanzienlijk. In grote potten staan o.a. Polystichum setiferum "Green Lace" , Adiantum venustum, Athyrium filix femina "Crispa", Cystopteris fragilis, Polystichum tripteron etc.
Maar ook de grote collectie schaduwplanten is zeer de moeite waard.
De kruiwagen waarmee de planten konden worden verzameld raakte steeds voller. Op de kwekerij staan meerdere woonwagens met verschillende bestemming. Ëén van de woonwagens is als "theehuis" ingericht en nodigt uit tot een moment van bezinning. Na een plezierige theepauze vertrokken we huiswaarts met meerdere Geranium- en Pulmonaria soorten. Een Polygonatum species afkomstig uit Azië, Kirengeshoma, allemaal om in of aan de rand van het varenbos een plek te geven. Blij ben ik ook met een stuk van de Polystichum tripteron, dank je wel.
De kwekerij heeft behalve een grote collectie schaduwplanten ook een grote hoeveelheid planten die geschikt zijn voor aanplant in de volle zon, waaronder een grote collectie Papavers, Boompioenen.
Het webadres van de kwekerij is:
http://www.hethoutenhuis.eu/index.php/n1/i

Varenafbeeldingen uit lang vervlogen tijd

Victoriaanse kan met deksel, varens en vingerhoedskruid 

Al eerder heb ik op mijn blog melding gedaan van het toepassen van varenmotieven op tal van gebruiksvoorwerpen tijdens de Victoriaanse tijd in Engeland. En er zijn wat mooie voorbeelden. Van boven naar beneden zijn er enkele zeer geslaagde Victoriaanse kannen met varenmotief te zien.

Helemaal bovenaan een varenkan met afbeelding van Digitalis en Dryopteris felix mas. De kan is bij de pottenbakkerij van  Baker, Bevis and Irwin gemaakt en dateert omstreeks 1850.

Victoriaanse kan met afbeelding van tongvaren en korenhalmen

Hierboven een varenkan die gemaakt is van het zg. Parian ware. Parian is een soort bisque porselein dat uitgevonden werd door Thomas Battam in het begin van de 19e eeuw. Het is vernoemd naar Paros, een Grieks eiland dat bekend staat om zijn wit marmer met fijne structuur met de zelfde naam. Parian kon goedkoper worden geproduceerd. Een groot voordeel was dat het vloeibare was en daarna in mallen gegoten kon worden en kwalitatief heel geschikt bleek voor massaproductie. Parian ware werd voornamelijk gebruikt voor het gieten van bustes en figuren, af en toe voor het vervaardigen van serviesgoed en vazen. Diverse Engelse fabrieken probeerden patent te krijgen voor verdere ontwikkeling ervan. Een bedrijf in Staffordshire dat gerund werd door William Taylor Copeland en Thomas Garrett produceerden de eerste gebruiksvoorwerpen in 1842.

Victoriaanse varenkan, varen en digitalis

Nog een prachtig voorbeeld van een gegoten kan met varenmotief en vingerhoedskruid. De kleur van het Parian materiaal kon worden bepaald met kleurstoffen. Dze kan is omstreeks 1875 gemaakt in de fabriek van Ridgeways.

Varenkan, Dudson,  varenveren in kolommen

Als laatse uit de serie een varenkan in blauw Jasper ware.
Jasper Ware, is een soort steengoed in eerste instantie ontwikkeld door Josiah Wedgewood. 
Anderen omschrijven het liever als een vorm van kunstmatig porselein. Het is bekend om zijn matte afwerking en werd in een aantal verschillende kleuren geproduceerd. De meest bekende kleur is lichtblauw,
dat later bekend werd onder de naam van Wedgewood Blue.
Deze kan is gemaakt in de fabriek van Dudson omstreeks 1840.